Op de studiedag  van de VDLG op 12 maart 2024 stond de verwantschap en de verschillen tussen levensbeschouwing en burgerschap centraal. We openden met een startgesprek met Niels van den Dungen van het expertisepunt burgerschap. Vervolgens verkenden vakdidactici Gijs Mushin van Gaans en Natascha Kienstra wat die twee als praktijken met elkaar te maken hebben en hoe je ze kunt verbinden. De deelnemers gingen vervolgens met elkaar in gesprek over hun eigen praktijken in de werkvorm ‘Burgers maken’. In de middag was er een breed aanbod van workshops waarin de theoretische, principiële en praktische kanten verder werden gedeeld en uitgewerkt.

De relatie

In de verschillende inleidingen en gesprekken kwamen de vele facetten van de relatie levensbeschouwing en burgerschap aan de orde.  Een greep daaruit:

• Het belang, of de noodzaak van levensbeschouwelijke geletterdheid voor de samenleving: als we de betekenissen van religieuze feesten, rituelen, boeken, verhalen en structuren niet meer kennen, dan wordt de gemeenschappelijkheid steeds kleiner.
• Juist levensbeschouwing kan een stevige bijdrage leveren aan de burgerschapsopdracht.
• hoe elementen als narrativiteit en ritualiteit d.m.v. levensbeschouwelijk aanbod in ons onderwijs bijdragen aan burger worden.
• Ethische reflectie is een belangrijke verbinding
• Levensbeschouwelijke geletterdheid als tegenwicht tegenover de instrumentele benadering van welbevinden en een soms sterk juridische, weinig levensbeschouwelijk-spirituele benadering van religieuze fenomenen.
• de veelheid aan onderzoek en bronnen op europees niveau is waardevol om eens in te duiken.
• Over levensbeschouwing als brave space i.p.v. safe space en bewustmaker van hermeneutiek en (multi)perspectiviteit.
• Dat het vanuit vorming belangrijk is om te waken voor de valkuil van louter ‘leren over’ en de noodzaak van herhaalde perspectiefwisseling, metacognitief denken en een goed geïnformeerde dialoog.
• Levensbeschouwing als ‘les in’ werkelijk erkennen van de ander. Over de krachtige, emanciperende kennis die levensbeschouwelijke tradities kunnen bieden.

In de gesprekken in de workshops kwam naar voren dat het vak levensbeschouwing, godsdienst of LEF een bijzondere bijdrage levert met gesprekken over zingeving met onze leerlingen. Godsdienst/levensbeschouwing verdient zijn plek in school omdat leerlingen daar leren hun levensbeschouwelijke bronnen te onderzoeken en zich leren te verhouden tot het andere.

De opkomst was met 120 deelnemers groot. Fijn dat daarbij ook de nodige aankomende leraren levensbeschouwing van de lerarenopleidingen de weg naar de vakvereniging hebben gevonden.

Bestuurswissel en ALV

Tot slot van de dag nam Barbara Schelberg namens de VDLG en het bestuur afscheid van Sacha van der Zande die na maar liefst zeven jaar en zeven maanden bestuurswerk stopt als voorzitter van de VDLG. Pieter Snel neemt haar rol als voorzitter over. Hij is sinds vijf jaar werkzaam als opleider levensbeschouwing bij de pabo van Hogeschool Inholland in Rotterdam. Voordien was hij twintig jaar werkzaam als docent godsdienst in het voortgezet onderwijs.

Tijdens de ALV werd vooruitgekeken naar komend jaar, en met de focus op verbinding, belangenbehartiging en gezamenlijke inspiratie en nascholing. En ook volgend jaar komt er weer een studiedag. 

Dit verslag is gebaseerd op het bericht van VDLG aan alle deelnemers

Het nummer van Narthex over hetzelfde thema viel ook deze week op de mat. vandaar deze afbeelding.